Değerli kardeşimiz,
İddet, evliliği sona eren bir kadının yeniden evlenebilmesi için beklemesi gereken süredir. Cenâb-ı Hak gebe kadınların beklemeleri gereken süreyle ilgili şöyle buyurmuştur: وَأُولَاتُ الْأَحْمَالِ أَجَلُهُنَّ أَنْ يَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ “Hamile olanların bekleme süresi ise doğum yapmalarıdır.” (Talâk Sûresi, 65/4.) Buna göre hamile bir kadın kocasından boşandığında veya kocası vefat ettiğinde doğum yapana kadar başka bir evlilik yapamaz. Doğumla iddeti sona erer.
Nitekim Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) zamanında Sübey binti Hâris (radıyallahu anhâ) hamile iken kocası vefat etmiş, kocasının vefatından on gün sonra da doğum yapmıştır. Bunun üzerine Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) ona, iddetinin bittiğini, isterse bir başkasıyla evlenebileceğini bildirmiştir. (Buhârî, talâk 39.)
Dolayısıyla gebe kadın için kocası ölen kadının beklemesi gereken dört ay on günlük süreye veya boşanan bir kadının beklemesi gereken üç hayız müddetine itibar edilmez. Çünkü İbn Mes’ud (r.a) yukarıya aldığımız Talâk Sûresindeki bu âyet-i kerîmenin, ölüm ve boşama iddetlerini tayin eden âyetlerden daha sonra nazil olduğunu ve dolayısıyla onları tahsis ettiğini söylemiştir.[1]1 Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, s. 461.
Eğer kadın düşük yapacak olursa bakılır: Eğer ceninin uzuvları ortaya çıkmış, yaratılışı belirgin bir hâlde ise kadının iddeti sona erer. Aksi hâlde kadın duruma göre boşama veya vefat iddetine tâbi olur.[2]2 Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, s. 461.
İddet bekleyen hamile bir kadının, doğum yapana kadar evlilik yapamayacağını ifade etmiştik fakat evlenmek istediği kişi eski kocası olursa hüküm değişir. Boşanan bir kadının iddet müddeti içinde tekrar kendisinden hamile kaldığı eski kocasıyla evlenmesi câizdir, çünkü kadının iddet beklemesi kocasının hakkıdır. Kocayı bu hakkını kullanmaktan men edecek bir şey yoktur. Ancak kadın “beynûnet-i kübra” ile yani üç talakla kocasından ayrıldıysa ne iddet süresi içinde ne de daha sonra başka bir erkekle evlenip ondan ayrılmadan tekrar ilk kocasıyla evlenmesi câiz olmaz.[3]3 Mevsuatü’l-Fıkhiyyeti’l-Kuveytiyye, “Hâmil” maddesi, 16/270.
Mahkeme kararı çıkıncaya kadar mesela 1 yıl geçse, bu bir yıl içerisinde karı-koca ayrı yaşasalar da iddet bekleme süresi, mahkemenin kesin kararından sonra başlar.
Selametle kalınız.
Hikmet.net
Dipnotlar