Ribat, kelime olarak, bağ, ip, sağlam bina, irtibat kurmak manalarına gelir.
Rabıtanın esası, insanın kendi günahlarından utanarak, Allah’ın huzuruna varmaya yüz bulamaması ve birisinin vesile olmasını istemesi, bu duygularla büyük zatların, Allah dostlarının himmet ve vesileliğine sığınmasıdır. “O’na yaklaşmaya vesile arayın” (Mâide Suresi, 5/35) ayetinden, başka mülahazaların yanında bu manayı da anlıyoruz. Evet, çoğumuz muhasebemizi yapıp, Huzur-u Hazret-i Kibriya’ya sığınırken hep böyle bir rabıta, bir ittisal (vasıta edinme) ile gideriz. Böyle bir ittisalde de şirk ve şirki işmam eden şeyler yoktur. Çünkü neticede her şey Allah’a dayanıyor. İşin esası, tek başımıza, kendimizi bu kapıları çalmaya, kapı tokmaklarına dokunmaya liyakatli görmüyor hatta utanıyor ve birinin arkasına takılıyoruz. Sahabe başta olmak üzere, pek çok büyük zat böyle yapmış, bazen Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem’i, bazıları Sahabe’yi, bazıları Kur’an’ı, bazıları da Allah’ın sevdiğini düşündüğü zatları vesile ederek dua etmişler, bu vesileyle pek çok mazhariyetlere ermişlerdir.
Bir kısım tefrite düşenlerin tenkit ettiği şekilde bu mesele, şirke sürükleyen bir şey değildir. İnsan, isteyeceğini Allah’tan istedikten sonra neden şirk olsun ki. İstemesini bilmeyenler, Allah’tan isteyeceğini, vesile ettiği şahıstan isteyenler olabilir. Bu, onların cehaletinden kaynaklanır. Bazıları yanlış uygulamaya gidiyorlar diye büyük bir feyiz ve kurtuluş kaynağını kurutmak gerekmez. Sizin arkadaşlarınız da çeşitli faziletlere ve bereketli kaynaklara, şeyhlerini hayalen düşünerek, onu hatırlamak suretiyle Allah’la irtibata geçerek ulaşmış olabilirler. Bu husus, tarikatlarda çok uygulanan bir durumdur. Keyfiyetinin nasıl olduğunu biz bilemeyiz ama insan yürekten yönelirse, yöneldiği kapıdan mutlaka teveccüh görür. Genel manada düşünürsek, siz Allah’a gönülden yönelip tevbe, istiğfar ve duada bulunurken, bu arada bazı büyük zatların isimlerini de sayarak vesileliklerini kullanabilirsiniz. Bu da bir tür rabıtadır. Allah, onlar hürmetine size, istediklerinizi bahşedebilir. Ancak, özel manada rabıtanın tarikatlardaki uygulamaları biraz farklılık arz edebilir. Özel manada yapılamasa bile genel manadaki ribatı herkes yapabilir, siz de herkese tavsiye edebilirsiniz.
