Yatırım fonu şu şekilde tanımlanmaktadır:
“Yatırım Fonu, halktan katılma belgeleri karşılığında toplanan paralarla, belge sahipleri hesabına, riskin dağıtılması ilkesi ve inançlı mülkiyet esaslarına göre, pay, özel ve kamu sektörü borçlanma senetleri, kıymetli madenler, diğer sermaye piyasası araçları, repo, ters repo, future, opsiyon ve forward sözleşmelerinden oluşturulabilecek portföyü işletmek amacıyla kurulan mal varlığıdır.” [1]Borsa İstanbul, Borsa Yatırım Fonu Tanıtımı, s. 2. Ayrıca bkz. SPK, Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği, Madde 4/1.
Buna göre yatırım fonları, bir çok finansal varlığı içinde barındıran bir fondur. Zira portföyünde hem nakit varlıklar (döviz vb.) hem menkul kıymetler (hisse senetleri, bono ve tahvil vb.) hem de kıymetli madenler (altın-gümüş vb.) gibi çok çeşitli finansal varlıklar bulunmaktadır. Yatırım fonları, riskin dağıtılması ilkesi gereği çeşitli enstrümanlardan oluştuğundan genellikle içerisinde faiz getirisi olan enstrümanlar da bulunmaktadır. Dolayısıyla her yatırım fonuna katılmak veya katılma belgesine sahip olmak caiz değildir.
Ancak katılım bankaları veya bazı özel finans kuruluşlarının yatırım fonları gibi faize dayalı finansal varlık bulundurmayan yatırım fonları konvansiyonel yatırım fonlarından istisna edilebilirler. Bu tür fonların hangi fonlar olduğunun tespiti de islâmî endekslerle (Down Jones ve Russell-Jadwa Shariah endeksleri vd.) mümkün olmaktadır.
Bu nedenle netice olarak -aşağıdaki makalelerin de dikkate alınması kaydıyla- şunları söylebiliriz: Yatırım fonu kuruluşu, yatırım fonunun içeriği, yatırım fonu yönetimini üstlenen kuruluşun yapısı, işlevi ve işlemleri incelenmeli, gerek portföyündeki enstrumanların gerek yaptığı işlemlerin temel ilkelere (faizli/kredili işlemler içermemesi, gelir garantisi vermemesi, yatırım alanının meşru olması vb.) olup olmadığının tespit edilmesi –ki bunları bireylerin tespit etmesi zor olduğundan islâmi endekslere müracaat edilmelidir– ve ondan sonra karar verilmesi gerekir.
Ayrıca bkz.
İslâm Hukuku’na Göre Borsa | Hikmet.Net
Fıkhi Açıdan Altın ve Finans İşlemleri
Modern bir yatırım yöntemi olarak yatırım fonu ve fıkhi açıdan tahlili
Dipnotlar
⇡1 | Borsa İstanbul, Borsa Yatırım Fonu Tanıtımı, s. 2. Ayrıca bkz. SPK, Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği, Madde 4/1. |
---|