Mahrem akrabalar arasında dikkat edilecek hususlar nelerdir?

Bu hususu üç açıdan ele alabiliriz.

Bakmak

Vücudun gösterilmesi câiz olmayan kısımlarına avret denir. Kadınla erkeğin birbirine karşı avreti olduğu gibi erkeklerin kendi aralarında ve kadınların da kendi içlerinde mukabil şekilde avretleri vardır. Diz ve göbek arası, karı-koca hariç, bütün insanların karşılıklı avretidir. Erkekler kendi aralarında, kadınlar da kendi içlerinde biri diğerinin diz kapağı ile göbek arasına bakamaz. Mahrem olmayan bir erkeğe karşı kadının el, yüz ve ayak hariç bütün vücudu avrettir. Şâfiîlere göre ayak da avrettir. El ve yüzün avret olmaması, bunlara bakmanın tamamen serbest olduğu manasına gelmez. İhtiyaç hâlinde -dikkatlice bakmamak şartıyla- nazar etmek caiz olsa da ihtiyaç dışında veya dikkatlice bakmak caiz değildir. Şehvetle bakmak ise tamamen haramdır.

Bir kadın, mahreminin diz kapağı ile göbek arası hariç vücudunun diğer kısımlarına bakabilir. Buradaki bakabilir ifadesi, içinde ihtiyatı da barındıran bir kelimedir. Yani her ne kadar bir kadın, mahrem bir erkeğin avret olmayan yerlerine bakabilirse de edeb ve sedd-i zerâi^[1]“Fenalıklara, günahlara giden bütün yolları kapatarak yaşama ortamını emniyet altına almak” şeklinde tarif edilen bir hukuk kaidesi ve disiplinidir. açısından nazar etmemesi daha evladır. Karı-koca arasındaki bakma meselesi ise daha müsamahalı bir husustur zira onlar arasında bir yasaklama söz konusu değildir. Meselenin sadece edep yönü düşünülmelidir.

Dokunmak

Mahrem olmayan karşı cinslerin birbirlerine dokunmaları caiz değildir. Bir kadın, kendisine yabancı olan bir erkeğin hiçbir yerine dokunamaz. Zaruret hâlinde ihtiyaç kadar ruhsat vardır. Kardeş, erkek yeğen, dayı, amca, süt kardeş, kayınpeder gibi mahrem yakınlara dokunmada ise bir mahzur yoktur. Ancak tedbiri elden bırakmamak gerekir. Yaşların birbirine yakın olması gibi hallerde çirkin hisleri uyandıracak her türlü dokunmadan kaçınmak icab eder.

Kadının el, yüz ve ayağının avret olmaması, erkeklerin onlara rahatça bakabileceği manasına gelmez. Bakma açısından kadının bütün vücudu avrettir. Hatta kadın olduğunu bilerek onun elbisesine bakmak dahi câiz değildir. Bu açıdan kadınların, erkekleri zor durumda bırakmamak ve günaha sevk etmemek için daha dikkatli giyinmeleri gerekir.

Geçici mahremiyeti olanların, yani evlenilmesi ebedî değil de geçici olarak haram olan, kayın, eşin dayısı ve amcası gibi kişilere dokunmak da bir kadın için câiz değildir.

Yalnız kalmak

Mahremlerin yalnız kalması meselesine gelince, evlenmeleri ebediyyen haram olanların kapalı bir mekanda başbaşa bulunmaları câizdir. Evlenmeleri ebediyyen değil de geçici olarak haram kılınanların ise bir arada yalnız kalmaları haramdır. Buna göre bir kadının, eşinin erkek kardeşiyle bir arada bulunması câiz değildir. Bu hususa Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) “helaktir” demiştir. (Buhârî, nikâh 110.) Çünkü kocası öldüğünde ya da boşandıklarında kocasının kardeşiyle evlenmesi helâldir. Yine bir kadının, eşinin dayısıyla, amcasıyla yalnız kalması da helâl olmaz.

Kaynak: Kadın ve Aile İlmihali