Değerli kardeşimiz,
Her yıl bu mevsimde bu ve buna benzer ifadelerle hadis adı altında sözler sosyal medya aracılığıyla veya çeşitli platformlarda ve gruplarda paylaşılıyor. Halbuki bu şekilde kaynaksız paylaşılan sözlerin birçoğunun aslı olmuyor. Buna rağmen insanlar arasında yayılıyor.
Hadis kaynaklarında böyle bir söz yoktur.
Bu ve buna benzer paylaşımların önüne geçmek adına; kaynağı verilmemişse paylaşmamak, daha da ötesi kaynağı verilmiş olsa bile kaynağından bakıp doğruluğunu ve yanlışlığını test etmek veya test edebilecek birilerine sormak gerekir.
Paylaşım yapan insanlardan –her ne kadar hüsn-ü niyetli de olsalar– kaynağını sormak/sorgulamak, kaynaksız paylaşımların yanlış bilginin yayılmasına hizmet ettiğini vurgulamak ve buna aracı olmamak gerektiğini ifade etmek bir usul olarak benimsenmelidir.
Zira Allah Resûlü (sallallahu aleyhi ve sellem) كَفَى بِالْمَرْءِ كَذِبًا أَنْ يُحَدِّثَ بِكُلِّ مَا سَمِعَ “Her işittiğini söylemek, kişiye yalan olarak yeter” (Müslim, Mukaddime, 5) buyurmakta ve bizi bu konularda temkinli olmaya/konuşmaya davet etmektedir.
Bundan da öte, Allah Resûlü (sallallahu aleyhi ve sellem), kendisi adına yalan uydurmanın tehlikesinden bahsetmiş ve buna karşı ümmetini şiddetle uyarmıştır:
مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ
“Kim kasten benim üzerimden yalan söylerse cehennemdeki yerini hazırlasın” (Buhari, ilim, 38; Müslim, mukaddime, 2, 4-5).
لَا تَكْذِبُوا عَلَيَّ، فَإِنَّهُ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ فَلْيَلِجِ النَّارَ
“Benim üzerimden yalan uydurmayın! Her kim benim üzerimden yalan uydurursa cehennemi boylar” (Buhari, ilim, 38; Müslim, mukaddime, 1).
يَكُونُ فِي آخِرِ الزَّمَانِ دَجَّالُونَ كَذَّابُونَ، يَأْتُونَكُمْ مِنَ الْأَحَادِيثِ بِمَا لَمْ تَسْمَعُوا أَنْتُمْ، وَلَا آبَاؤُكُمْ
فَإِيَّاكُمْ وَإِيَّاهُمْ، لَا يُضِلُّونَكُمْ، وَلَا يَفْتِنُونَكُمْ
“Ahir zamanda bir takım deccallar, yalancılar çıkacak. Size, sizin ve babalarınızın işitmediği hadîsler getirecekler. Aman onlardan sakının! Sizi saptırmasınlar, fitneye düşürmesinler!” (Müslim, Mukaddime, 7).
Allah Resûlü’ne (sallallahu aleyhi ve sellem) yalan isnat etmenin tehlikesine dikkat çeken benzer rivayetler hemen hemen bütün hadis kaynaklarında yer almaktadır. Bu uyarıları dikkate alarak hareket etmeli, işi ciddiye almalı ve iyi bir şeye hizmet ediyoruz derken yanlış bir şeye aracı olmamalı.
Selametle kalın.
