Çocuğunun solak olduğunu farkeden aileler, yanlış inanışlar nedeniyle endişeye kapılırlar. Çocuklara bu nedenle yapılan baskı psikolojilerini bozuyor. Bu baskılar çocuğun kekeme ya da sosyal fobi sahibi olmasına neden olabiliyor.
Çocuğun sol elini sağ eline göre daha fazla kullandığını fark eden aileler çocuklarının bir kusuru varmış gibi endişeye kapılabiliyorlar. Sol elin kullanılması ile ilgili toplumda yaygın olan olumsuz düşünceler aileleri, ileride çocukları üzerinde kötü etki bırakacak davranışlara itebiliyor. Sağ elini kullanması için yapılan baskı çocuğun psikolojisini bozuyor. Birçok solak çevresinden gelen baskılar nedeniyle kekeme ya da sosyal fobik olabiliyor. Solaklığın nedeni tam olarak bilinmese de, aileden birisinin, özellikle annesinin, sol elini kullanmasından etkilenmesi gibi, doğuştan gelen bir özelliği olabiliyor. Ağırlıklı olarak sol elini kullanan çocuklara karşı aileleri ne yapmalı?
Çocuğun çevresinde etkilenebileceği sol elini kullanan birisi yoksa, sol elini kullanması kendi isteği dışında bir davranıştır. İnsanların beyninin iki yarıküresinden birisinin baskın olması sol ve sağ ellerden hangisinin yoğunlukla kullanılacağını belirler. Sağ beyin yarıküresi baskın olanlar sol elini, sol beyin yarıküresi baskın olanlar ise sağ elini kulanıyorlar. Solaklığın sağ beyin yarıküresinin baskın olmasıyla alakalı olduğunu seyleyen Dr. Gıyasettin Ekici, ailelerin yanlış inançlar dolayısıyla çocuklarına herhangi bir baskı uygulamaması gerektiğini belirtiyor. Önceden insanların fazla temizlik imkanı bulamaması nedeniyle hijyen için sağ–sol el ayırımı yaptığını söyleyen Ekici, “Hijyen için yemek sağ elle yeniliyorken, kişisel temizlikler ise sol elle yapılıyordu.” diyor. Ekici, ellerin de yüz kadar temiz tutulabildiği günümüzde, doğuştan gelen bu özlelliği nedeniyle sol elini kullanan çocuklara sağ eli kullanması için baskı yapılmaması gerektiğini söylüyor. “Yemek yeme adaplarının öğretilmesi tabii ki bir gereklilik; ancak bunlar öğretilirken istem dışı yaptığı bir davranıştan dolayı da solaklar tenkit edilmemeli.” diyor Ekici. Solakların, isterlerse sağ ellerini de sol elleri gibi kullanabileceklerini örnekleriyle gördüklerini söyleyen Ekici, sağlakların da sol ellerine isterlerse sağ elleri gibi işlerlik kazandırabileceklerini belirtiyor.
Toplumda dinimize göre sol elin kullanılmasının günah olduğu yönündeki yanlış kanı ailelerin çocuklarına sağ elini kullanması için baskı uygulamasına sebep oluyor. Bu konuda peygamberimiz Hz. Muhammed (sas)’in bir hadisini hatırlatan Ahmet Şahin, “Peygamberimiz (Hayırlı işlere sağ elle, hayırlı olmayanlara sol elle başlayın.) diyor. Yani sağ eli kullanmak sünnet, farz ya da vacip değil.” diyor. Sünnet olmasının yanında sağ eli kullanmanın edepten sayıldığını vurgulayan Şahin, sağ elin ağırlıkla kullanıldığı toplumumuzda sol elin pasifize edildiğine dikkat çekerek, ailelere, “Çocuğuza sağ elini kullanmasını öğretin, eğer kullanamıyorsa baskı yapmaya gerek yok.” şeklinde konuşuyor. Zira Peygamber Efendimiz’in de ihtiyaç olursa yemek yerken sol elini kullandığına dair hadisleri var.
Asya’da solak oranının Avrupalılara göre daha az olduğunu belirten uzmanlar, anne ve babası sağ elini kulanan çocukların % 92’sinin sağ elini kullandığını, anne–babadan birisi solaksa çocukların sol elini kullanma olasılığının % 20 olduğunu belirtiyorlar. Uzmanlar solaklığın alışkanlık ve öğrenmeden de kaynaklanabileceği gibi doğuştan da kaynaklanabildiğini belirtiyorlar. Bu konuda iki farklı düşünce var. Kimisi yaratılıştan geldiğini, kimisi ise alışkanlık ve eğitimin neden olduğunu söylese de, tam olarak solaklığın nedeni anlaşılamamıştır. Dr. Gıyasettin Ekici’nin de belirttiği gibi yaygın bir kanı vardır ki, beynin sağ veya sol yarıkürelerinin baskın olması sol eli ya da sağ eli kullanmayı etkiliyor. Bu konuda araştırmalar yapan Dr. G. Robin, sağ yarıkürenin el işine, sanata yatkın olduğunu belirtirken, sol yarı kürenin ise analitik (sözel, sayısal, mantıksal) zekaya yatkın olduğunu söylüyor.
Gülizar Baki