Evlenme öncesi karar aşamasında bulunan genç damad ve gelin adaylarınadır bu sözlerim; evlenecek olduğunuz eş özelinde aradığınız vasıflar adına net bir karara varınız. Çünkü geri dönülmez ya da dönülmesi imkansız denecek ölçüde zor bir sürecin adıdır evlilik. Tabii evlilik kurumuna bakış açısı, dini, ahlaki ve örfi değerlerin şahıs üzerindeki bağlayıcılığına göre değişir bu hüküm. Ben kendi zaviyemden olaya bakarak bunu söyledim. Yoksa, gömlek değiştirme rahatlığı içinde, yetim ve öksüz kalma bahasına çocuklarını hiç nazara ve kale almadan eş değiştiren insanlar var aramızda. Özellikle popüler kültürü benimseyenler arasında. Neyse, konumuz bu değil. Biz asıl eş adayları üzerinde net bir görüş ve kanaata sahip olmanın gerekliliğini anlatmaya çalışacağız.
Şöyle bir metod öneririm evrensel gerçeklerden de hareketle. Genelde erkekler ve bayanlar neyi ararlar muhtemel eşlerinde? Sırasıyla gidelim:
- 1-Güzellik; yakışıklılık. Soru; fiziki güzellik mi- eskiler bunu melahat-ı vech diye ifade ederlerdi- yoksa ruh güzelliği mi? İkisi de. Amenna; ama ya ikisinden biri varsa.. hangisi? İşte nihai kanaata varılacak ayırım noktası burasıdır. Bence, …
- 2-Asalet. Asalet ya nesep ile kazanılır ya da terbiye ile. Soru; asil bir aileden gelmiyor veya asil aileden olsun-olmasın, aldığı modern kültür ve terbiye (!) onu tanınmaz hale getirmiş; bu kavşakta ne yapacağız? Bence,…
- 3-Servet. ‘Menkul veya gayri menkul zengini olsa da, biraz kayınpeder parası ile ahir ömrümüzde rahat etsek!’ Böyle düşünenler olabilir. Kabul ediyorum. Soru; bayan veya erkek zengin bir aileye mensup ama zenginliğin verdiği şımarıklık, laubailik vb. her türlü vasıf üzerinde. Öte tarafta da tam anlamıyla Anadolu terbiyesi almış, fakir bir eş adayı var ve işin garibi başka aday yok. Yol iki görünüyor; ya terbiyeli ama fakir veya zengin ama şımarık. Hangisi? Bence…
- 4-Dindar. Soru; dinin yap ve yapma diye insanların önüne koyduğu her emir ve yasağa uygun hayat sürmeyi kendine gaye edinmiş bir bayan/erkek veya Allah’a inandığını, peygamberi kabullendiğini söylese de, hayatında buna ait biz iz ve eserin görülmediği, giyim-kuşamdan insani ilişkilerine kadar apayrı kulvarda yürüyen bir insan. Hangisi? Bence, …
- 5-Tahsil. ‘Üniversite mezunuyum. Eşimin de üniversite mezunu olmasını isterim.’ Yerinde bir istek; ama soru su; üniversite mezunu ama hayat kültürü sıfır, halkımızın enfes tesbitiyle dile getirdiği ‘diplomalı kara cahil’ denilen cinsten, doğruyu yanlıştan ayırt etme kapasitesine bile sahip değil. Böyle bir eş mi, yoksa, lise mezunu, hatta ilkokul mezunu ama hayat mektebinde ders almış, bir yuvayı, bir ocağı çekip çevirebilecek tecrübeye, firasete sahip bayan/erkek mi? Bence, ….
- 6-Ev hanımı ya da çalışan bayan. Bu genelde damad adayları için geçerli ve günümüze ait bir problem. Bazı erkekler adına söyleyeyim, ekonomik zorluklara birlikte göğüs germe amacından çok daha öte tam anlamıyla bir takıntı. “Sigortalı çalışan bir eş isterim, hangi devirde yaşıyoruz kardeşim!” Buna da amenna. Soru; Sabah 8, akşam 5 mesai yapan -nerede çalıştığı, ne iş yaptığı, iş ortamı vb. unsurlar ayrıca ele alınmalı- bayanla, ev hanımı bayanın getiri ve götürüleri iyi hesap edildi mi? Maddi ve manevi her türlü detay, önümüzde duran yüzlerce-binlerce örnekten istifade ile iyice incelendi mi?
- 7-Karakter . Eş olarak tercih edeceğimiz kişinin karakteri geçim, huzur ve mutluluk için en önemli özelliklerden biri. Karamsar mı-iyimser mi; kendine öz güveni olan mı-olmayan mı; evhamlı mı-evhamsız mı; mütevekkil mi-değil mi; kıskanç mı-kıskanç olmayan mı; bencil/egoist mi-diğergam mı; fanatik mi-değil mi; dik kafalı mı- yumuşak huylu, halim selim mi; duyarlı mı- vurdum duymaz mı; hayalperest mi-realist mi; tembel mi-çalışkan mı; kindar mı-af edici mi; geveze mi-nerede, ne konuşacağını bilen mi… Daha sayabilirim fakat meramım anlaşıldı umarım. Şimdi soru şu; bunlardan hangileri. Bence;….
Bir galerici oldukça iyi giyimli müşterisini kapıdan karşılıyor. Zengin ve alıcı olduğu her halinden belli. Araba alacağım diyor müşteri. Dükkan sahibi soruyor; “Sıfır kilometre birinci el mi yoksa kullanılmış ikinci el araba mı istersiniz? Birinci el ise, hangi marka, hangi model, rengi, motor gücü vs. İkinci el ise ilave sorum, kaç bin kilometre civarında.” Araba almaya gelen müşteri bunların hiç birini düşünmemis. Soru; araba alması mümkün mü?
Bitirelim; bence, her sorunun sonunda ‘bence’ deyip koyduğum üç noktalardan sonraki uzayıp giden boş satırlar var ya; iste o satırların evlilik yolculuğuna çıkmazdan önce gelin ve damad adayları tarafından doldurulması lazım. Çünkü ne aradığımız, nerede aradığımız, nasıl aramamız gerektiği hep bu sorulara verilecek net cevaplarla belli olacak.
Sizce de öyle değil mi?
*Ahmet Kurucan
