Bir hayvanın etinin mubah kılınması, onun bütün cüzlerinin yenilmesinin helâl olmasına delâlet etmez. Daha önce kesim esnasında hayvandan akan kanın haram olduğunu açıklamıştık. Çünkü akıcı kanın haramlığı âyet-i kerimeyle sabittir. Yenilmesi helâl kılınan hayvanların diğer uzuvları ise, zararlı, necis ve habîs olup olmamasına göre hüküm almaktadır.
Hayvanın idrar ve dışkısı necis olduğu için bunların yenilip içilmesi de haramdır. Dolayısıyla mide, idrar torbası ve bağırsaklar, içlerinde bulunan pisliklerden temizlenmediği sürece bunların yenilmeleri helâl olmayacaktır. Ancak bunlar içlerinde bulunan necasetlerden temizlendiklerinde caiz olurlar.
Diğer yandan hayvanın bazı uzuvları habâisten kabul edilerek yenilmesi mekruh görülmüştür. Bunlar, hayvanın tenasül organı, husyeleri, rahmi, uykuluğu, idrar torbası ve öd kesesidir.[1]İbn Âbidîn, Hâşiyetü redd’il-muhtâr, 6/311; Suğdî, en-Nütef fi’l-fetâvâ, s. 146; Nevevî, el-Mecmu’, 9/70. Zira Mücahid’in munkatı olarak rivayet ettiği bir hadis-i şerif şu şekildedir: “Allah Resûlü (s.a.s) bir koyunun şu yedi parçasını yemeyi mekruh görmüştür: Kan, öd kesesi, tenâsül uzvu, husyeler, rahim, uykuluk, idrar torbası.”[2]Abdürrezzak, el-Musannef, 4/535 (8771); Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, 10/7 (20192).
Hayvanın derisi ve kemikleri ise temiz kabul edildiği için, vücuda zarar vermediği sürece bunların yenilmesinde bir mahzur görülmemiştir.[3]Kâmil Musâ, Ahkâmu’l-et’ime fi’l-İslâm, s. 138-142
Dipnotlar
