Hikmet.Net
  • Ana Sayfa
  • Kategoriler
      • Akide ve İnanç
        • Ahiret
        • Cennet & Cehennem
        • Haşr
        • Kabir
        • Allah
        • Dinler
        • İnanç Çeşitleri
        • Hıristiyanlık
        • İslamiyet
        • Yahudilik
        • Kader
        • Kutsal Kitaplar
        • Melekler
        • Şefaat
        • Metafizik
        • Cinler
        • Ruh
        • Rüyalar
        • Şeytan
        • Peygamberler
      • Kadın ve Aile
        • Aile İçi İlişkiler
        • Akraba
        • Boşanma
        • Çocuk
        • Emzirme
        • Hayız
        • Kadın- Erkek İlişkileri
        • Karı- Koca Hakları
        • Lohusalık
        • Nikah
        • Nişanlılık
        • Tesettür
      • İbadet
        • Dua
        • Hac & Umre
        • Kurban
        • Namaz
        • Oruç
        • Temizlik
        • Zekat & Fitre & Sadaka
      • Helal & Haramlar
        • Giyim & Kuşam
        • Kumar & Şans Oyunları
        • Müzik
        • Yiyecek & İçecekler
      • Siyer
        • Efendimiz'in Ahlakı
        • Efendimiz'in Ailesi
        • Efendimiz'in Mucizileri
        • Efendimiz'in Savaşları
        • Efendimiz'in Sıfatları
      • Ticaret ve Finans
        • Alışveriş
        • Faiz ve Bankacılık
        • Güncel Meseleler
        • İşçi- İş Veren Münasebetleri
        • Ortaklık ve Sözleşmeler
      • Kur'an-ı Kerim
        • Kur'an Okuma ve Meal
        • Kur'an'ın Özellikleri
      • Ahlak
      • Gündem Yazıları
      • Hadis
      • İslam Tarihi
      • Sosyal İlimler
      • Tefsir
      • Tasavvuf
      • Şahıslar
      • Muhtelif
  • Akide ve İnanç
  • Ticaret ve Finans
  • Helal Gıda
  • Çocuk Eğitimi
  • Dua UfkuYeni
  • Blog
  • Hakkımızda
  • İrtibat
  • Gizlilik Politikası
Hikmet.Net
Sorunuzu Sorun
  • Ana Sayfa
  • Kategoriler
      • Akide ve İnanç
        • Ahiret
        • Cennet & Cehennem
        • Haşr
        • Kabir
        • Allah
        • Dinler
        • İnanç Çeşitleri
        • Hıristiyanlık
        • İslamiyet
        • Yahudilik
        • Kader
        • Kutsal Kitaplar
        • Melekler
        • Şefaat
        • Metafizik
        • Cinler
        • Ruh
        • Rüyalar
        • Şeytan
        • Peygamberler
      • Kadın ve Aile
        • Aile İçi İlişkiler
        • Akraba
        • Boşanma
        • Çocuk
        • Emzirme
        • Hayız
        • Kadın- Erkek İlişkileri
        • Karı- Koca Hakları
        • Lohusalık
        • Nikah
        • Nişanlılık
        • Tesettür
      • İbadet
        • Dua
        • Hac & Umre
        • Kurban
        • Namaz
        • Oruç
        • Temizlik
        • Zekat & Fitre & Sadaka
      • Helal & Haramlar
        • Giyim & Kuşam
        • Kumar & Şans Oyunları
        • Müzik
        • Yiyecek & İçecekler
      • Siyer
        • Efendimiz'in Ahlakı
        • Efendimiz'in Ailesi
        • Efendimiz'in Mucizileri
        • Efendimiz'in Savaşları
        • Efendimiz'in Sıfatları
      • Ticaret ve Finans
        • Alışveriş
        • Faiz ve Bankacılık
        • Güncel Meseleler
        • İşçi- İş Veren Münasebetleri
        • Ortaklık ve Sözleşmeler
      • Kur'an-ı Kerim
        • Kur'an Okuma ve Meal
        • Kur'an'ın Özellikleri
      • Ahlak
      • Gündem Yazıları
      • Hadis
      • İslam Tarihi
      • Sosyal İlimler
      • Tefsir
      • Tasavvuf
      • Şahıslar
      • Muhtelif
  • Akide ve İnanç
  • Ticaret ve Finans
  • Helal Gıda
  • Çocuk Eğitimi
  • Dua UfkuYeni
  • Blog
Sorunuzu Sorun
Hikmet.Net
Hikmet.Net
  • Ana Sayfa
  • Kategoriler
      • Akide ve İnanç
        • Ahiret
        • Cennet & Cehennem
        • Haşr
        • Kabir
        • Allah
        • Dinler
        • İnanç Çeşitleri
        • Hıristiyanlık
        • İslamiyet
        • Yahudilik
        • Kader
        • Kutsal Kitaplar
        • Melekler
        • Şefaat
        • Metafizik
        • Cinler
        • Ruh
        • Rüyalar
        • Şeytan
        • Peygamberler
      • Kadın ve Aile
        • Aile İçi İlişkiler
        • Akraba
        • Boşanma
        • Çocuk
        • Emzirme
        • Hayız
        • Kadın- Erkek İlişkileri
        • Karı- Koca Hakları
        • Lohusalık
        • Nikah
        • Nişanlılık
        • Tesettür
      • İbadet
        • Dua
        • Hac & Umre
        • Kurban
        • Namaz
        • Oruç
        • Temizlik
        • Zekat & Fitre & Sadaka
      • Helal & Haramlar
        • Giyim & Kuşam
        • Kumar & Şans Oyunları
        • Müzik
        • Yiyecek & İçecekler
      • Siyer
        • Efendimiz'in Ahlakı
        • Efendimiz'in Ailesi
        • Efendimiz'in Mucizileri
        • Efendimiz'in Savaşları
        • Efendimiz'in Sıfatları
      • Ticaret ve Finans
        • Alışveriş
        • Faiz ve Bankacılık
        • Güncel Meseleler
        • İşçi- İş Veren Münasebetleri
        • Ortaklık ve Sözleşmeler
      • Kur'an-ı Kerim
        • Kur'an Okuma ve Meal
        • Kur'an'ın Özellikleri
      • Ahlak
      • Gündem Yazıları
      • Hadis
      • İslam Tarihi
      • Sosyal İlimler
      • Tefsir
      • Tasavvuf
      • Şahıslar
      • Muhtelif
  • Akide ve İnanç
  • Ticaret ve Finans
  • Helal Gıda
  • Çocuk Eğitimi
  • Dua UfkuYeni
  • Blog
Sorunuzu Sorun
© Telif Hakkı 2023, Tüm Hakları Saklıdır | hikmet.net
AKİDE VE İNANÇŞefaatSORU-CEVAPLAR

Makâm-ı Mahmûd’un şefâatle münasebeti nedir?

Yazar: Hikmet.net 12 Mayıs 2015
Yazar Hikmet.net Tarih: 12 Mayıs 2015Güncelleme: 6 Nisan 2023
Paylaş: 0FacebookTwitterWhatsappTelegramThreadsBlueskyEmail
682

Değerli kardeşimiz,


Kur’ân tefsirlerine baktığımızda: “Sana mahsus bir namaz olmak üzere gecenin bir kısmında kalkıp Kur’ân oku, teheccüd namazı kıl. Böylece Rabbinin seni Makâm-ı Mahmûd’a eriştireceğini umabilirsin.” (İsrâ, 17/79) âyetinin Hz. Peygamber’in (s.a.s.) ümmetine yapacağı şefâati olarak yorumlandığını görürüz.

Klasik müfessirlerimizden Kâdı Beydâvî, makâm-ı mahmûdu şöyle açıklar: O makamda duran kişi ve onu tanıyan herkes hamd eder. Bu makam yüksek değer ihtiva eden ve her mekan için söz konusu olan mutlak/kayıtsız bir makamdır. Meşhur olan görüş, bu makamın şefâat makamı olduğudur. Ebû Hureyre’den gelen habere göre Hz. Peygamber, “O makam benim ümmetime şefâat edeceğim makamdır.” buyurmuştur.[1]el-Beydâvî, III/462.

Zemahşerî ise makâm-ı mahmûd’u, makam sahibinin idrak ettiği bütün nimetler için hamdettiği makam olarak tarif eder. Ancak o, bu hamdin, şahsa verilen bütün nimetler ve üstünlükler hakkında umumî olduğunu vurgular. Akabinde de bu makam için şefâat makamı diyenler bulunduğunu belirtir.[2]ez-Zemahşerî, el-Keşşâf, II/660. “Şefâat makâmı”na dair görüşü ikinci bir görüş olarak zikretmiştir. Bu görüş onun Mu’tezile ulemâsı olmasından kaynaklanmaktadır. Mu’tezile’nin şefâate itiraz noktaları ileride ayrıca ele alınacaktır.

Seyyid Kutup ise, âyeti Hz. Peygamber (s.a.s.) değil de, bizim açımızdan yorumlar: “Övülmüş makama (Makâm-ı Mahmud) ulaşmanın yolu, gece namazı ve Kur’ân okumaktan geçer. O Mustafâ ve seçilmiş olan Peygamber, Rabbinin makâm-ı mahmûd’una erişmek için namaz, Kur’ân ve teheccüd ile emrediliyorsa, sonradan gelen bizlerin bu vesilelere ne kadar ihtiyaç duyacakları kıyas edilmelidir.”[3]Kutub, Fî Zılâli’l-Kur’ân, IV/2247.

Mevdûdî, âyeti, içinde bulunduğu sûrenin iniş ortamını ve zamanını dikkate alarak hem dünya hem de âhiret açısından tefsir eder: “Şimdi, senin düşmanların sana adlar takıyorlar, tüm memlekette senin adını kötüye çıkarmaya çalışıyorlar ve sana iftiralar yöneltiyorlar. Fakat dünyanın sana yapılan övgünün yankılarıyla döneceği günler çok uzak değil ve âhirette de bütün yaratılanlar seni övgü ile anacaklar. Hz. Peygamber’in kıyamet gününde şefâat etme makamına yükseltilmesi de makam-ı mahmûdun bir bölümüdür.”[4]Mevdûdî, Tefhîmu’l-Kur’ân, III/130..

Fahreddin Râzî ise, âyet üzerindeki mütâlaalarına geçmeden, âyette kullanılan ve ümit ifade eden ‘عَسَى’ (asâ) fiili üzerinde durur: Müfessirler, Allah’a nisbet edilerek kullanılan عَسَى kelimesinin ‘mutlaka, hiç şüphe yok ki’ mânâsına geldiği hususunda ittifak etmişlerdir. Meânî alimleri şöyle demişlerdir: ‘عَسَى’ kelimesi ümitlendirme mânâsına gelir. Binaenaleyh birisi birisine ümit verir, sonra da onu ümidinden mahrum ederse, bu bir ar ve utanç olur. Allah Teâlâ ise, bir kimseyi, ona herhangi bir şey verme hususunda ümitlendirip, sonra da vermemekten son derece münezzehtir.

Râzî, ifadelerine devam ederek Makâm-ı Mahmûd’un tefsirini yapar ve şöyle der: Ben derim ki, âyetin lafzı da Hz. Peygamber’in (s.a.s.) ümmetine yapacağı şefâat anlamını ihsas etmektedir. Çünkü insan, ancak birisi ona hamd edip medh-u senâ ettiği zaman mahmûd, yani övülmüş olur. Hamd ise ancak verilen nimete ve lütfa karşı yapılır. Binâenaleyh âyette bahsedilen Makâm-ı Mahmûd’un, Hz. Peygamber’in, bir grup insana in’âm ve iyilikte bulunup, o insanların bu iyilikten ötürü onu övdükleri bir makam olması gerekir. Bu iyilik, Hz. Peygamber’in (s.a.s.) dini tebliğ etmesi ve şeriatı öğretmesi olamaz. Çünkü bu zaten mevcuttu. O halde, âyetteki “Belki Rabbin seni bir Makâm-ı Mahmûd’a ulaştıracaktır” ifadesi, bir ümit vermedir. Halbuki insanı, zaten kendinde bulunan bir şeyi vaad ederek arzulandırmak imkansızdır. Binâenaleyh kendisinden ötürü mahmûd olunacak (hamd ve teşekkür edilecek) bu in’âmın (iyilik) insanlara daha sonra ulaşacak bir in’âm olması gerekir. Bu ise, Hz. Peygamber’in (s.a.s.) ümmetinin yanında şefâatçi olmasıdır. Dolayısıyla bu, âyetin lafzının, yani, “Belki Rabbin seni bir Makâm-ı Mahmûd’a gönderecektir” ifadesinin bu mânâda olduğunu gösterir. Hem sonra âyetteki “makâm” ve “mahmûd” kelimelerinin nekire (belirsiz) oluşu da o makamda Hz. Peygamber için, büyük bir övgünün, mükemmel bir hamdin (teşekkürün) olacağını gösterir. İnsanın, kendisini azaptan kurtarmaya çalışan kimseye karşı hamdi (teşekkürü, övgüsü), bir bakıma ihtiyaç duymadığı mükafatını artırmaya gayret gösterecek kimseye karşı olan hamdinden daha ileri olacağı mâlûmdur. Çünkü insanın, büyük elem ve kederlerinin giderilmesine duyduğu ihtiyaç, bir yönüyle, nimeti elde etmeye olan ihtiyacından çok çok fazladır. Binâenaleyh bunun böyle olduğu sübût kazanınca “Belki Rabbin seni bir Makâm-ı Mahmûd’a gönderecektir” ifadesi ile Ehl-i Sünnet’in inancına göre, cezaları düşürme hususundaki şefâatin kastedilmiş olması gerekir. Âyetin lafzı bu mânâyı çok kuvvetli bir biçimde hissettirmesi ve bu konuda sahih hadisler bulunması, âyeti bu mânâya hamletmemizi zorunlu kılmaktadır.[5]Fahruddîn Râzi, Mefâtihu’l-Ğayb, XXI/31. Hz. Peygamber’den nakledilen meşhur “Kim ezanı dinlediğinde ‘Ey bu tastamam olan dâvetin sahibi ve kılınmak üzere olan namazın emredicisi olan Allah’ım! Muhammed’e (bizim kurtuluşumuz için) vesilelik ve fazilet ihsan eyle. Onu, yüksek derecelere eriştir ve onu, vaad ettiğin Makâm-ı Mahmûd’a ulaştır’ diye dua ederse kıyamet günü ona şefâatçi olacağım”58 duası da âyetin anlamını açık bir şekilde destekler.


Selametle kalınız.

Kaynak: Dr. Mesut Erdal, 40 Soruda Şefaat İnancı.

Dipnotlar[+]

Dipnotlar
⇡1 el-Beydâvî, III/462.
⇡2 ez-Zemahşerî, el-Keşşâf, II/660.
⇡3 Kutub, Fî Zılâli’l-Kur’ân, IV/2247.
⇡4 Mevdûdî, Tefhîmu’l-Kur’ân, III/130..
⇡5 Fahruddîn Râzi, Mefâtihu’l-Ğayb, XXI/31.
isra 79. ayetmakammakamı mahmudŞefaattevessülvesile
Paylaş: 0 FacebookTwitterWhatsappTelegramThreadsBlueskyEmail
Hikmet.net

Önceki Yazı
Hz. Peygamber’i (s.a.s.) “sen mi ateştekileri kurtaracaksın” (Zümer, 39/19) şeklinde uyaran âyetin şefâatle münasebeti nedir?
Sonraki Yazı
Peygamberler, insanların ihtilaflarının olduğu dönemlerde mi gönderilmiştir?

Benzer Yazılar

Boy abdestinde iğne ucu kadar kuru yer kalmaması şartı mutlak mıdır?

Babalar kız çocuklarının altını değiştirebilir mi?

Bir kişiyi Umre’ye göndermek zekata sayılır mı?

Şeker ölçüm cihazı (kola yapıştırılan) gusül abdestine mani midir?

Kaza namazı kılarken herbiri için ezân okumak ve kamet getirmek gerekir mi?

Arkadaşlar arasında sarılarak, yanaktan öperek selamlaşmak caiz midir?

Yorum Yap

Adımı, e-postamı ve web sitemi bir dahaki sefere yorum yapacağımda bu tarayıcıya kaydet.

Bu Hafta En Çok Okunanlar

  • Küçük ve Büyükbaş Hayvanlar, Neden Boğazlarından Kesilir?

  • Kredi kartı puanlarını kullanmanın hükmü nedir?

  • Kişi sağlığına aykırı bir şey yapıyor, sonra da “kaderim buymuş” diyor. Bu durumun kaderle bir ilgisi var mı?

  • Köpeğin değdiği elbise ile namaz kılmak olur mu?

  • Küpe deliğini yıkamak gerekir mi?

En Son Eklenenler

  • Boy abdestinde iğne ucu kadar kuru yer kalmaması şartı mutlak mıdır?

  • Babalar kız çocuklarının altını değiştirebilir mi?

  • Bir kişiyi Umre’ye göndermek zekata sayılır mı?

  • Şeker ölçüm cihazı (kola yapıştırılan) gusül abdestine mani midir?

  • Kaza namazı kılarken herbiri için ezân okumak ve kamet getirmek gerekir mi?

E-Bülten

Güncel Soru-Cevaplarımızdan haberdar olmak için Bültenimize Abone Olun!

Editörün Seçimi

Boy abdestinde iğne ucu kadar kuru yer kalmaması...

6 Temmuz 2025

Babalar kız çocuklarının altını değiştirebilir mi?

6 Temmuz 2025

Bir kişiyi Umre’ye göndermek zekata sayılır mı?

20 Mayıs 2025

Şeker ölçüm cihazı (kola yapıştırılan) gusül abdestine mani...

20 Mayıs 2025

Kaza namazı kılarken herbiri için ezân okumak ve...

20 Mayıs 2025

Güncel Soru-Cevaplarımızdan haberdar olmak için Bültenimize Abone Olun!

hikmet_beyaz_logo
Soru Sor
Facebook Twitter Instagram Youtube Telegram

Linkler

    • Bizimle Çalışın
    • Bize Ulaşın
    • Amacımız
    • Yayın Politikası
    • Telif Hakları
    • Gizlilik Politikası

İşbirliğiyle...

Kategoriler

SORU-CEVAPLAR İBADET AKİDE VE İNANÇ KADIN VE AİLE NAMAZ HELAL-HARAMLAR ORUÇ AHLAK ZEKAT- FİTRE- SADAKA TİCARET VE FİNANS DUA UFKU TEMİZLİK HAC- UMRE KURBAN Gündem Yazıları ÇOCUK MUHTELİF AHİRET YİYECEK İÇECEKLER SİYER METAFİZİK KURAN-I KERİM

© Telif Hakkı 2024, Tüm Hakları Saklıdır  | hikmet.net

  • Hakkımızda
  • İrtibat
  • Gizlilik Politikası
Sitemizde, tercihlerinizi ve tekrar ziyaretlerinizi hatırlayarak size en uygun deneyimi sunmak ve sitemizin trafiği analiz etmek için çerezleri ve benzeri teknolojileri kullanıyoruz. Tamam'a veya sitemizde bulunan herhangi bir içeriğe tıklayarak bu ve benzer çerezlerin/teknolojilerin kullanımını kabul etmiş olursunuz.
Gizlilik PolitikasıTamam
Manage consent

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Her Zaman Etkin
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
ÇerezSüreAçıklama
cookielawinfo-checkbox-analytics11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checkbox-functional11 monthsThe cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checkbox-necessary11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-others11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-performance11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy11 monthsThe cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
Functional
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytics
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
Others
Other uncategorized cookies are those that are being analyzed and have not been classified into a category as yet.
KAYDET & ONAYLA
Hikmet.Net
  • Ana Sayfa
  • Kategoriler
      • Akide ve İnanç
        • Ahiret
        • Cennet & Cehennem
        • Haşr
        • Kabir
        • Allah
        • Dinler
        • İnanç Çeşitleri
        • Hıristiyanlık
        • İslamiyet
        • Yahudilik
        • Kader
        • Kutsal Kitaplar
        • Melekler
        • Şefaat
        • Metafizik
        • Cinler
        • Ruh
        • Rüyalar
        • Şeytan
        • Peygamberler
      • Kadın ve Aile
        • Aile İçi İlişkiler
        • Akraba
        • Boşanma
        • Çocuk
        • Emzirme
        • Hayız
        • Kadın- Erkek İlişkileri
        • Karı- Koca Hakları
        • Lohusalık
        • Nikah
        • Nişanlılık
        • Tesettür
      • İbadet
        • Dua
        • Hac & Umre
        • Kurban
        • Namaz
        • Oruç
        • Temizlik
        • Zekat & Fitre & Sadaka
      • Helal & Haramlar
        • Giyim & Kuşam
        • Kumar & Şans Oyunları
        • Müzik
        • Yiyecek & İçecekler
      • Siyer
        • Efendimiz’in Ahlakı
        • Efendimiz’in Ailesi
        • Efendimiz’in Mucizileri
        • Efendimiz’in Savaşları
        • Efendimiz’in Sıfatları
      • Ticaret ve Finans
        • Alışveriş
        • Faiz ve Bankacılık
        • Güncel Meseleler
        • İşçi- İş Veren Münasebetleri
        • Ortaklık ve Sözleşmeler
      • Kur’an-ı Kerim
        • Kur’an Okuma ve Meal
        • Kur’an’ın Özellikleri
      • Ahlak
      • Gündem Yazıları
      • Hadis
      • İslam Tarihi
      • Sosyal İlimler
      • Tefsir
      • Tasavvuf
      • Şahıslar
      • Muhtelif
  • Akide ve İnanç
  • Ticaret ve Finans
  • Helal Gıda
  • Çocuk Eğitimi
  • Dua UfkuYeni
  • Blog