Alkoller, hidrokarbonlarda yani sadece hidrojen ve karbon atomlarından oluşan bileşiklerde, hidrojen atomlarından bir veya daha fazlasının yerine hidroksil (oksijen ve hidrojen atomlarının birbirine bağlanmasıyla oluşmuş moleküller) gruplarının geçmesiyle meydana gelen renksiz ve nötr bileşiklerdir. Mesela bir çeşit alkan olan etan bileşiğinin formulü C2H6’dır. Bu demektir ki, alkan molekülü, iki karbon ve altı hidrojen atomundan oluşmaktadır. Şayet bu molekülü oluşturan hidrojen atomlarından birisinin yerine hidroksil gurubu gelirse bu durumda etanol oluşur ki, bunun formulü de C2H5OH şeklinde gösterilir.
Alkoller, organik kimyada önemli bir bileşik grubunu temsil ederler. Bu yönüyle etanol, metanol, propanol, bütanol, gliserol ve etilen glikol gibi pek çok alkol türü bulunsa da mutlak olarak alkol denildiğinde etanol kastedilir. İsmi geçen bu alkol çeşitlerinin sonlarında bulunan -ol eki de bunların alkol grubundan olduğunu göstermektedir. Ayrıca bu alkoller, etil alkol, metil alkol, propil alkol ve bütil alkol şeklinde de isimlendirilirler.
Yukarıda geçen alkol çeşitlerinden sadece etil alkol (etanol) sarhoşluk verici özelliğe sahiptir. Dolayısıyla sarhoşluk veren içkilerin içinde bulunan ve İslâm’da haram kılınan alkol çeşiti de etil alkoldür. Diğer alkol çeşitleri hakkında doğrudan bir yasaklama söz konusu olmayıp, vücuda zarar vermedikleri sürece bunların gıdalarda kullanılmasında bir mahzur yoktur.[1]Solomons, Organik Kimya, s. 477-483; Harun Şimşek, Alkol İçeren Yiyecek ve İçecekler, s. 104; Ömer Kılıç, İslâmî ve Tıbbî Açıdan Alkol, s. 40-42; Adem Elgün, “Alkollü İçkiler … Okumaya devam et
Dipnotlar
⇡1 | Solomons, Organik Kimya, s. 477-483; Harun Şimşek, Alkol İçeren Yiyecek ve İçecekler, s. 104; Ömer Kılıç, İslâmî ve Tıbbî Açıdan Alkol, s. 40-42; Adem Elgün, “Alkollü İçkiler ve Gıdalarda Alkol”, 1. Ulusal Helâl ve Sağlıklı Gıda Kongresi, s. 133-134; Muhammed Ali el-Bâr, “el-Kuhûl ve’l-muhaddirât”, Mecelletü mecmeı’l-fıkhi’l-İslâmî, sayı: 13, s. 331-333. |
---|