Soru Detayı: Cemaatle namaz kılarken ön safta durmuşken namazın ortasında abdestimizin olmadığını hatırladığımızda veya yaramızın kanadığını görünce nasıl hareket etmeliyiz?
Tek başınıza da kılsanız, cemaatle de eda etseniz, abdestiniz bozulduğunda namazdan çıkarsınız, hiç konuşmadan, başka şeylerle meşgul olmadan abdestinizi alır gelir kaçırdığınız kısmı tamamlarsınız. Yalnız bunun beş altı tane şartı vardır. Bu şartlara uymak da doğrusu biraz zordur. Bundan dolayı, en iyisi ve en tedbirlisi, namazı yeniden kılmaktır. Eğer, cemaatin en ön safındaysanız, çıkamayacak durumdaysanız, çıktığınızda insanların hareket etmelerine sebebiyet vermek suretiyle namazlarını bozma ihtimaliniz varsa namazın sonuna kadar devam edebilirsiniz. Ama imkan varsa, mesela, cemaatin önünden geçip gitmek suretiyle de olsa kenarlardan çıkabilecekseniz bunu yaparsınız.
Abdest bozulunca namazdan ayrılıp abdest aldıktan sonra namaza dönmenin şartlarını şöylece sıralayabiliriz:
- Avret Yeri Açılmak: Abdesti bozulan mükellefin avret yeri açılırsa, namazı bozulmuş olur. Bu durum, daha çok kadınlar için sözkonusudur. Buna göre kadın mükellefin abdest için kolunu sıvaması durumunda, namazı bozulmuş olur. Kılarken abdestinin bozulduğu namazı, yeni baştan kılar, yarıda bıraktığı yerden tamamlayamaz.
- Kıraat yapmak ve saflardan uzakta durmak: Abdest almaya giderken veya dönerken kıraat yapmak veya iki saf ötede bulunmakla namaz bozulur.
- Abdesti uzatmak: Abdest almaya gidince, zorunluluk olmaksızın bir rükün yapacak kadar beklemek ve gecikmekle, yarım kalan namaz bozulmuş olur. Abdest almaya hiç konuşmadan en kısa yoldan gidilir ve en kısa sürede abdest alınır.
- Camiden çıkmak: Namaz kılarken abdest bozuldu diye camiden (namaz alanı) çıkmakla namaz bozulur. Namaz cami veya mescitte değil de kırda veya açık alanda kılınıyorsa, cemaatle veya münferiden (tek başına) kılmaya göre hareket edilir: a) Cemaatle kılınan namazda yerinden ayrılma: Cemaatle kılınan namazda sağ, sol veya arkaya abdest almaya gidilirse, safların bittiği yer; ön tarafa gidildiğinde, sütre veya bina varsa, buraya kadar olan yer, bunlar yoksa secde yeri, cami hükmünü alır. b) Tek başına kılınan namazda yerinden ayrılma: Yalnız başına kılan mükellefin ön taraf dışındaki yönlere veya ön tarafta sütre olmaksızın gitmesi halinde, secde yeri kadarlık, sütre olduğu halde ön tarafa yürüdüğünde sütreye kadar olan yer cami hükmünü alır.
- Namaz yerinden ayrılma: Abdestsiz olduğunu zannederek, namaz kılarken bulunduğu yerden ayrılmakla, dışarıya çıkılmasa bile, namaz bozulur. Şafiilere göre, abdest bozulması durumunda namaz, bıraktığı yerden değil, yeni baştan kılınır. (Vecdi Akyüz)
- **
Soru: Bazen namazda iken abdest bozulması durumu oluyor. Son sünnetin son rekati dahi olsa, yeniden abdest alıp namazı tekrar kılıyorum. Davranışım doğru mudur?
Namaz kılarken kasıtlı olmaksızın abdest bozulması durumunda, hangi konumda bulunuyorsa tek yana selam vererek namaz hemen kesilir, namaza aykırı bir davranışta bulunmadan hemen abdest alınır ve sadece yarıda kalmış olan namaz bırakıldığı yerden (son kıldığı rekat ve rükünden) itibaren, abdest alınan veya daha önce kılmakta olunan yerde usulünce tamamlanır. Cemaatle kılıyorsa, önceki kılış yerine dönüp namazını tamamlar. Bu tamamlamaya, `namazı bina etmek` denir. Bu vakte ait abdest bozulmasından önce kılınan namazlar, her namaz ayrı birim olduğundan dolayı, bu abdest bozulmasından etkilenmez. Cemaatle kılınan namaz, abdest tazeleyip dönünceye kadar bitmiş olursa, tek başına gibi kılar. Abdest tazelemeden sonra yarıda kalan namazı usulünce tamamlayabilmek için, yukarıdaki maddelere dikkat edilmelidir.
