Soru Detayı: “İki topluluk (yaklaşıp) birbirlerini görünce Musa’nın adamları ‘İşte yakalandık’ dediler.” (Şuara, 26/61) İsrailoğullarının görmüş oldukları bütün mucizelere rağmen bu şekilde mukabele etmelerinin sebebi nedir?
İsrailoğulları olabildiğince maddeci bir cemaatti. Dolayısıyla, Hz. Musa (as) da, onlarla olan münasebetlerinde sürekli olarak onların hep bu yönlerini izale etmeyi hedef almıştır.
İsrailoğulları hakkında söz söylerken onların bu özelliklerini hesaba katmak lazımdır. Böylesine maddeci bir topluluğun ıslah olması için, iyi bir terbiye sistemi ile ele alınmaları icab eder. Bu işe de ancak Hz. Mesih muvaffak olmuştur. Çünkü O, onların karşısına ruhçu bir düşünce ile çıkmış ve onların maddeci düşüncelerine darbe üstüne darbe indirmişti.
İşte bu insanlar düşmanla karşılaşınca “İşte yakalandık” gibi güvensizlik ve ümitsizlik ifade eden bir söz sarfediyorlar. Buna karşılık da Hz. Musa (as) “Rabbim benimle beraberdir ve bana yol gösterecektir” (Şuara, 26/61) cevabını veriyor.
Kadı Beyzavî tefsirinde Hz. Musa’nın bu sözü ile Efendimiz (sav)’in Sevr mağarasında Hz. Ebu Bekir (ra)’e hitaben sarfetmiş olduğu “Mahzun olma, Allah bizimle beraberdir” (Tevbe, 9/40) sözünü mukayese yaparak: “Efendimizin bu sözünün, Hz. Musa’nın sözüne rüçhaniyetini söyler.”
Efendimizin sözünde, Cenâb-ı Hakk’a kurbiyet açısından bir mertebe daha yakınlık vardır. Çünkü ifadede “bizimle beraberdir” deniyor. Yani zaman üstü olma nazara verilerek geniş zamanla ifade ediliyor. Ayrıca burada yakinin ve Cenâb-ı Hakk’a olan güven ve itimadın fısıltılarını da duymak mümkündür. Aslında bu nokta çok hassas ve tehlikeli bir mevzudur ve olabildiğince dikkat iktiza eder. Bunun için “Buraya bir nokta koymak, konuşmamak lazım. Çünkü ötesi tehlikelidir” diyor ve kesiyorum. (Kaynak: Fasıldan Fasıla, “İsrailoğulları Hakkında Bir Mülâhaza”)
