Duâ; Baki mezarlığında Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem)’in dua etmesi üzerine Hz. Aişe validemiz sorduğunda, Efendimiz “Onlar için duâ etmekle emrolundum.” (Müsned, 6/252). “Ölüye namaz kıldığınız zaman ona gönülden duâ edin!” buyurmuşlardır.
İstiğfar; cenazeyi defnettikten sonra;
- “Kardeşiniz için istiğfar ediniz, affını dileyiniz ve ona tesbit (sorulara sarsılmadan cevap vermesini) isteyiniz. Çünkü o, şu anda sorguya çekilmektedir.” (Ebû Dâvud, Cenâiz 72).
- “Allah Teâlâ, salih kulunun Cennetteki derecesini yükseltir. Bunun üzerine o: “Ya Rabbi! bu (yükselme) nereden (ne sebebiyle) dir, diye sorar. Cenâb-ı Hak ona şöyle der: “Oğlunun senin için yaptığı istiğfar sebebiyledir.” (Bkz. İbn Mâce, Edeb 1). Ölen kişi için tövbe istiğfar yapabiliriz.
Sadaka; Rasûlullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)’a bir adam gelerek şöyle dedi:
- Ya Rasûlullah! annem birdenbire öldü, vasiyet edemedi. Öyle sanıyorum ki, konuşabilseydi sadaka verirdi. Acaba ben onun yerine sadaka versem sevabı ona ulaşır mı? Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem): “Evet” cevabını verdi. (Buhârî, Cenâiz 94). Ölen kişi için sadaka verebiliriz, sadaka-i câriye yapabiliriz.
Ölünün borcunun ödenmesi; Kendisine fayda verip borçtan kurtulmasına sebep olur.(Bkz. Buhârî, Havalat 3).
Oruç borçlarının tutulması; “Kim üzerinde oruç borcu olduğu halde ölürse onun orucunu velisi tutar.” (Buhârî, Savm 42).
Hac etmek; Haccın sevabı da gönderilebilir.(Müslim, Sıyam 27).
Kur’ân okumanın ölüye gidip- gitmeyeceği hususu Ehl-i Sünnet âlimlerince çok tartışılmıştır. Manasını düşünerek Kur’ân okumanın ölü sebebiyle okunması durumunda, ölen kişi, bu fiile sebep olduğu, aracılık ettiği için Ehl-i Sünnet âlimlerince, sevabının Allah’ın izniyle ulaşacağı merkezindedir.
*Kaynak: Osman Oral, 100 Soruda Ahiret Hayatı