Hikmet.Net
  • Ana Sayfa
  • Kategoriler
      • Akide ve İnanç
        • Ahiret
        • Cennet & Cehennem
        • Haşr
        • Kabir
        • Allah
        • Dinler
        • İnanç Çeşitleri
        • Hıristiyanlık
        • İslamiyet
        • Yahudilik
        • Kader
        • Kutsal Kitaplar
        • Melekler
        • Şefaat
        • Metafizik
        • Cinler
        • Ruh
        • Rüyalar
        • Şeytan
        • Peygamberler
      • Kadın ve Aile
        • Aile İçi İlişkiler
        • Akraba
        • Boşanma
        • Çocuk
        • Emzirme
        • Hayız
        • Kadın- Erkek İlişkileri
        • Karı- Koca Hakları
        • Lohusalık
        • Nikah
        • Nişanlılık
        • Tesettür
      • İbadet
        • Dua
        • Hac & Umre
        • Kurban
        • Namaz
        • Oruç
        • Temizlik
        • Zekat & Fitre & Sadaka
      • Helal & Haramlar
        • Giyim & Kuşam
        • Kumar & Şans Oyunları
        • Müzik
        • Yiyecek & İçecekler
      • Siyer
        • Efendimiz'in Ahlakı
        • Efendimiz'in Ailesi
        • Efendimiz'in Mucizileri
        • Efendimiz'in Savaşları
        • Efendimiz'in Sıfatları
      • Ticaret ve Finans
        • Alışveriş
        • Faiz ve Bankacılık
        • Güncel Meseleler
        • İşçi- İş Veren Münasebetleri
        • Ortaklık ve Sözleşmeler
      • Kur'an-ı Kerim
        • Kur'an Okuma ve Meal
        • Kur'an'ın Özellikleri
      • Ahlak
      • Gündem Yazıları
      • Hadis
      • İslam Tarihi
      • Sosyal İlimler
      • Tefsir
      • Tasavvuf
      • Şahıslar
      • Muhtelif
  • Akide ve İnanç
  • Ticaret ve Finans
  • Helal Gıda
  • Çocuk Eğitimi
  • Dua UfkuYeni
  • Blog
  • Hakkımızda
  • İrtibat
  • Gizlilik Politikası
Hikmet.Net
Sorunuzu Sorun
  • Ana Sayfa
  • Kategoriler
      • Akide ve İnanç
        • Ahiret
        • Cennet & Cehennem
        • Haşr
        • Kabir
        • Allah
        • Dinler
        • İnanç Çeşitleri
        • Hıristiyanlık
        • İslamiyet
        • Yahudilik
        • Kader
        • Kutsal Kitaplar
        • Melekler
        • Şefaat
        • Metafizik
        • Cinler
        • Ruh
        • Rüyalar
        • Şeytan
        • Peygamberler
      • Kadın ve Aile
        • Aile İçi İlişkiler
        • Akraba
        • Boşanma
        • Çocuk
        • Emzirme
        • Hayız
        • Kadın- Erkek İlişkileri
        • Karı- Koca Hakları
        • Lohusalık
        • Nikah
        • Nişanlılık
        • Tesettür
      • İbadet
        • Dua
        • Hac & Umre
        • Kurban
        • Namaz
        • Oruç
        • Temizlik
        • Zekat & Fitre & Sadaka
      • Helal & Haramlar
        • Giyim & Kuşam
        • Kumar & Şans Oyunları
        • Müzik
        • Yiyecek & İçecekler
      • Siyer
        • Efendimiz'in Ahlakı
        • Efendimiz'in Ailesi
        • Efendimiz'in Mucizileri
        • Efendimiz'in Savaşları
        • Efendimiz'in Sıfatları
      • Ticaret ve Finans
        • Alışveriş
        • Faiz ve Bankacılık
        • Güncel Meseleler
        • İşçi- İş Veren Münasebetleri
        • Ortaklık ve Sözleşmeler
      • Kur'an-ı Kerim
        • Kur'an Okuma ve Meal
        • Kur'an'ın Özellikleri
      • Ahlak
      • Gündem Yazıları
      • Hadis
      • İslam Tarihi
      • Sosyal İlimler
      • Tefsir
      • Tasavvuf
      • Şahıslar
      • Muhtelif
  • Akide ve İnanç
  • Ticaret ve Finans
  • Helal Gıda
  • Çocuk Eğitimi
  • Dua UfkuYeni
  • Blog
Sorunuzu Sorun
Hikmet.Net
Hikmet.Net
  • Ana Sayfa
  • Kategoriler
      • Akide ve İnanç
        • Ahiret
        • Cennet & Cehennem
        • Haşr
        • Kabir
        • Allah
        • Dinler
        • İnanç Çeşitleri
        • Hıristiyanlık
        • İslamiyet
        • Yahudilik
        • Kader
        • Kutsal Kitaplar
        • Melekler
        • Şefaat
        • Metafizik
        • Cinler
        • Ruh
        • Rüyalar
        • Şeytan
        • Peygamberler
      • Kadın ve Aile
        • Aile İçi İlişkiler
        • Akraba
        • Boşanma
        • Çocuk
        • Emzirme
        • Hayız
        • Kadın- Erkek İlişkileri
        • Karı- Koca Hakları
        • Lohusalık
        • Nikah
        • Nişanlılık
        • Tesettür
      • İbadet
        • Dua
        • Hac & Umre
        • Kurban
        • Namaz
        • Oruç
        • Temizlik
        • Zekat & Fitre & Sadaka
      • Helal & Haramlar
        • Giyim & Kuşam
        • Kumar & Şans Oyunları
        • Müzik
        • Yiyecek & İçecekler
      • Siyer
        • Efendimiz'in Ahlakı
        • Efendimiz'in Ailesi
        • Efendimiz'in Mucizileri
        • Efendimiz'in Savaşları
        • Efendimiz'in Sıfatları
      • Ticaret ve Finans
        • Alışveriş
        • Faiz ve Bankacılık
        • Güncel Meseleler
        • İşçi- İş Veren Münasebetleri
        • Ortaklık ve Sözleşmeler
      • Kur'an-ı Kerim
        • Kur'an Okuma ve Meal
        • Kur'an'ın Özellikleri
      • Ahlak
      • Gündem Yazıları
      • Hadis
      • İslam Tarihi
      • Sosyal İlimler
      • Tefsir
      • Tasavvuf
      • Şahıslar
      • Muhtelif
  • Akide ve İnanç
  • Ticaret ve Finans
  • Helal Gıda
  • Çocuk Eğitimi
  • Dua UfkuYeni
  • Blog
Sorunuzu Sorun
© Telif Hakkı 2023, Tüm Hakları Saklıdır | hikmet.net
ALIŞVERİŞSORU-CEVAPLARTİCARET VE FİNANS

Yasaklanan Alışverişler -Kabzdan/Malı Teslim Almadan Önce Satış

Yazar: Hikmet.Net 24 Ağustos 2015
Yazar Hikmet.Net Tarih: 24 Ağustos 2015Güncelleme: 23 Eylül 2022
Paylaş: 0FacebookTwitterWhatsappTelegramThreadsBlueskyEmail
723

Kabzdan/Malı Teslim Almadan Önce Satış

İslâm hukukunun alışverişle ilgili getirdiği hükümlerden bir diğeri de, malın elde edildikten sonra satılmasıdır. Bir malın fiilen teslim alınmasına kabz denir. Bir mal, satın alınmış olsa bile, henüz alıcı tarafından kabzedilmedikçe bir başkasına satılamaz. Allah Resûlü (sallallâhu aleyhi ve sellem) bir hadis-i şeriflerinde, لَا تَبِعْ طَعَامًا حَتَّى تَشْتَرِيَهُ وَتَسْتَوْفِيَهُ buyurmak suretiyle, satın alınıp tastamam ele geçirinceye kadar yiyecek maddelerinin satışını yasaklamıştır (Nesâî, Büyû’ 55).

Malikîler, bu hadis-i şeriften hareketle, kabzedilmeden satış yasağını sadece yiyecek maddeleriyle sınırlı tutarken Şâfiîler, böyle bir satışta garar ve haksız kazanç bulunmasından hareketle hiçbir malın kabz öncesi satışını caiz görmemişlerdir. Hanbeli fakihlerine göre ise hadislerde ölçüm işlemine vurgu yapıldığından, sadece mislî malların kabzdan önce satışı yasaktır. Hanefi mezhebine gelince, onlar da mebi’in kabzdan önce helâk olabileceği ihtimali nedeniyle böyle bir satışta garar bulunduğunu ifade etmiş ve bu tür bir satışı fasit görmüşlerdir. Ne var ki, Hanefilere göre gayr-i menkul malların kabzdan önce satışı istihsanen caiz görülmüştür.[1]Bkz. Mustafa Kisbet, “İslâm Hukukunda Satın Alınan Malın Kabzından Önce Satışı Hakkında Görüşler ve Değerlendirmesi”, e-Akademi, 2011, sayı: 118

Malikî ve Hanbelîlerin kabzdan önce satış yasağını yiyecek maddeleriyle mislî mallara hasretmelerine mukabil, gayr-i menkul satışını istisna tutacak olursak, Şâfiî ve Hanefîlerin bu yasağı bütün mallara teşmil ettikleri görülmektedir. Çünkü bazı hadislerde bu yasağın mutlak olarak gelmesi, yukarıdaki hadiste yiyecek maddelerinin örnek kabilinden zikredildiğini göstermektedir. Mesela Allah Resûlü (sallallâhu aleyhi ve sellem) Hakîm b. Hizâm’a şöyle buyurmuştur: “Eline geçirmediğin şeyi sakın satma!” (Ebû Dâvud, Büyû’ 67; Tirmizî, Büyû’ 19.). Aynı şekilde Efendimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) Mekke’ye kadı olarak tayin ettiği Attâb b. Esîd’e de şu emri vermiştir: “Onları, kabzetmediklerini satmaktan ve tazminini üstlenmedikleri kazançtan alıkoy!” (Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, 5/313; Ebû Dâvud, Büyû’ 67.).

Bu yasağın temel sebebi, böyle bir alışverişin çeşitli açılardan garar ve risk taşıması ve dolayısıyla taraflar arasında anlaşmazlıklara sebep olabileceğidir. Hiç şüphesiz ilk satıcıyla alıcı arasında çıkacak muhtelif anlaşmazlıklar ise ikinci alıcıyı da etkileyecektir. Çünkü ilk alıcının malı teslim etmemesi, alışverişten cayması, malın telef olması veya defolu çıkması gibi durumlar ihtimal dâhilinde olup, bütün bu durumlarda ikinci alıcı da zarara uğrayacaktır. Dolayısıyla bir kişinin satın almış olsa bile henüz kabzetmediği bir mal üzerindeki mülkiyeti henüz tam olarak istikrar kazanmamıştır.

Ayrıca teslimden önce bir malın satışını yapmak, başka bir hadis-i şerifte ifade edilen, “Yarar, tazminat karşılığındadır.”(Ebû Dâvud, Büyû’ 71; Nesâî, Büyû’ 15) genel prensibine de aykırıdır. Hâlbuki özellikle Hanefî ve Şâfiî fukahasına göre satın alınmış bir malın hasar sorumluğu, o mal kabzedilmedikçe müşterinin sorumluluğuna girmez. Yani böyle bir malda meydana gelecek kusur ve zarar, malı elinde bulunduran satıcı tarafından karşılanmak zorundadır. Bu açıdan böyle bir alışveriş hiçbir risk almadan kazanma niteliğinde olduğundan bir yönüyle faizli işlemlere benzemektedir.

Öte yandan kabzdan önce satış yapılması iktisadî hayatı da olumsuz etkileyecek ve fiyatların gereksiz yere yükselmesine sebep olacaktır. Zira bir malı satın alan kişi, henüz bu malı elde etmeden bir başkasına sattığında, malın yeri hiç değişmeden hatta bu mal henüz üretilmeden fiyatı artmış olacaktır. Bu malı satan kişi de, mal üzerinde hiçbir külfete katlanmadan oturduğu yerden para kazanacaktır. Dolayısıyla İslâm iktisadı, mala bir ek ve ilave değer katmadan onun fiyatının yükseltilmesini bir nevi haksız kazanç olarak görmüş ve bunu yasaklamıştır.[2]Osman Eskicioğlu, İslam ve Ekonomi, s. 126-127; Hamdi Döndüren, “Sorularla İslâm’da Ticaret Ahlâkı”,Yeni Ümit Dergisi, sayı: 80

Dipnotlar[+]

Dipnotlar
⇡1 Bkz. Mustafa Kisbet, “İslâm Hukukunda Satın Alınan Malın Kabzından Önce Satışı Hakkında Görüşler ve Değerlendirmesi”, e-Akademi, 2011, sayı: 118
⇡2 Osman Eskicioğlu, İslam ve Ekonomi, s. 126-127; Hamdi Döndüren, “Sorularla İslâm’da Ticaret Ahlâkı”,Yeni Ümit Dergisi, sayı: 80
AlışverişKabzdan Önce Satışteslim almadan satışyasak
Paylaş: 0 FacebookTwitterWhatsappTelegramThreadsBlueskyEmail
Hikmet.Net

Her Soru Cevaba Layıktır!

Önceki Yazı
Yasaklanan Alışverişler -Hile
Sonraki Yazı
Yasaklanan Alışverişler -Müşteri Kızıştırma (Neceş)

Benzer Yazılar

Şifa Niyetiyle Takılan Maden ve Doğal Taşların Dini Hükmü

Boy abdestinde iğne ucu kadar kuru yer kalmaması şartı mutlak mıdır?

Babalar kız çocuklarının altını değiştirebilir mi?

Bir kişiyi Umre’ye göndermek zekata sayılır mı?

Şeker ölçüm cihazı (kola yapıştırılan) gusül abdestine mani midir?

Kaza namazı kılarken herbiri için ezân okumak ve kamet getirmek gerekir mi?

Bu Hafta En Çok Okunanlar

  • Kur’ân ve Ramazan

  • Kur’an Okumada Asgarî Bir Ölçü Var mıdır?

  • Kredi kartına taksitle veya borçlanarak hacca gitmek doğru mudur? Yapılan böyle bir hac geçerli midir?

  • Kıran Haccı Nasıl Yapılır?

  • Kocası veya bir mahremiyle haccetme imkânı bulunmayan bir kadın ne yapmalıdır?

En Son Eklenenler

  • Şifa Niyetiyle Takılan Maden ve Doğal Taşların Dini Hükmü

  • Boy abdestinde iğne ucu kadar kuru yer kalmaması şartı mutlak mıdır?

  • Babalar kız çocuklarının altını değiştirebilir mi?

  • Bir kişiyi Umre’ye göndermek zekata sayılır mı?

  • Şeker ölçüm cihazı (kola yapıştırılan) gusül abdestine mani midir?

E-Bülten

Güncel Soru-Cevaplarımızdan haberdar olmak için Bültenimize Abone Olun!

Editörün Seçimi

Şifa Niyetiyle Takılan Maden ve Doğal Taşların Dini...

16 Temmuz 2025

Boy abdestinde iğne ucu kadar kuru yer kalmaması...

6 Temmuz 2025

Babalar kız çocuklarının altını değiştirebilir mi?

6 Temmuz 2025

Bir kişiyi Umre’ye göndermek zekata sayılır mı?

20 Mayıs 2025

Şeker ölçüm cihazı (kola yapıştırılan) gusül abdestine mani...

20 Mayıs 2025

Güncel Soru-Cevaplarımızdan haberdar olmak için Bültenimize Abone Olun!

hikmet_beyaz_logo
Soru Sor
Facebook Twitter Instagram Youtube Telegram

Linkler

    • Bizimle Çalışın
    • Bize Ulaşın
    • Amacımız
    • Yayın Politikası
    • Telif Hakları
    • Gizlilik Politikası

İşbirliğiyle...

Kategoriler

SORU-CEVAPLAR İBADET AKİDE VE İNANÇ KADIN VE AİLE NAMAZ HELAL-HARAMLAR ORUÇ AHLAK ZEKAT- FİTRE- SADAKA TİCARET VE FİNANS DUA UFKU TEMİZLİK HAC- UMRE KURBAN Gündem Yazıları ÇOCUK MUHTELİF AHİRET YİYECEK İÇECEKLER SİYER METAFİZİK KURAN-I KERİM

© Telif Hakkı 2024, Tüm Hakları Saklıdır  | hikmet.net

  • Hakkımızda
  • İrtibat
  • Gizlilik Politikası
Sitemizde, tercihlerinizi ve tekrar ziyaretlerinizi hatırlayarak size en uygun deneyimi sunmak ve sitemizin trafiği analiz etmek için çerezleri ve benzeri teknolojileri kullanıyoruz. Tamam'a veya sitemizde bulunan herhangi bir içeriğe tıklayarak bu ve benzer çerezlerin/teknolojilerin kullanımını kabul etmiş olursunuz.
Gizlilik PolitikasıTamam
Manage consent

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Her Zaman Etkin
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
ÇerezSüreAçıklama
cookielawinfo-checkbox-analytics11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checkbox-functional11 monthsThe cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checkbox-necessary11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-others11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-performance11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy11 monthsThe cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
Functional
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytics
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
Others
Other uncategorized cookies are those that are being analyzed and have not been classified into a category as yet.
KAYDET & ONAYLA
Hikmet.Net
  • Ana Sayfa
  • Kategoriler
      • Akide ve İnanç
        • Ahiret
        • Cennet & Cehennem
        • Haşr
        • Kabir
        • Allah
        • Dinler
        • İnanç Çeşitleri
        • Hıristiyanlık
        • İslamiyet
        • Yahudilik
        • Kader
        • Kutsal Kitaplar
        • Melekler
        • Şefaat
        • Metafizik
        • Cinler
        • Ruh
        • Rüyalar
        • Şeytan
        • Peygamberler
      • Kadın ve Aile
        • Aile İçi İlişkiler
        • Akraba
        • Boşanma
        • Çocuk
        • Emzirme
        • Hayız
        • Kadın- Erkek İlişkileri
        • Karı- Koca Hakları
        • Lohusalık
        • Nikah
        • Nişanlılık
        • Tesettür
      • İbadet
        • Dua
        • Hac & Umre
        • Kurban
        • Namaz
        • Oruç
        • Temizlik
        • Zekat & Fitre & Sadaka
      • Helal & Haramlar
        • Giyim & Kuşam
        • Kumar & Şans Oyunları
        • Müzik
        • Yiyecek & İçecekler
      • Siyer
        • Efendimiz’in Ahlakı
        • Efendimiz’in Ailesi
        • Efendimiz’in Mucizileri
        • Efendimiz’in Savaşları
        • Efendimiz’in Sıfatları
      • Ticaret ve Finans
        • Alışveriş
        • Faiz ve Bankacılık
        • Güncel Meseleler
        • İşçi- İş Veren Münasebetleri
        • Ortaklık ve Sözleşmeler
      • Kur’an-ı Kerim
        • Kur’an Okuma ve Meal
        • Kur’an’ın Özellikleri
      • Ahlak
      • Gündem Yazıları
      • Hadis
      • İslam Tarihi
      • Sosyal İlimler
      • Tefsir
      • Tasavvuf
      • Şahıslar
      • Muhtelif
  • Akide ve İnanç
  • Ticaret ve Finans
  • Helal Gıda
  • Çocuk Eğitimi
  • Dua UfkuYeni
  • Blog